آزمایش آب استخر
امروزه با توجه به اهمیت استخرهای شنا و کاربریهای متنوع آن، استخرها مکانهایی برای انجام ورزش، فعالیتهای درمانی و تفریح هستند. با این حال، استخرهای شنا میتوانند شناگران را در معرض خطرات فیزیکی، شیمیایی و میکروبیولوژیکی متعددی قرار دهند. كيفيت آب اســتخرهاي شنا و استفاده از آن در حفظ سلامتي شناگران بسیار اهميت دارد زیرا اضافه شدن مواد دفعي آزاد شــده از شــناگرها شــامل ترشحات بيني، حلقي، پوســتي،كرمها، پمادها، لوسیونها، عرق، ادرار، تراشــههاي پوســت، مو، چرک و… میباشد. چربي، عرق و ساير ترشحات ممكن است حاوي ميكرو ارگانيسمهاي بيماريزا باشند و میتوانند باعث آلودگي آب استخرها شده، لذا رعايت استانداردهاي بهداشتي در استخرهاي شنا جهت حفظ سلامت و بهداشت استفاده كنندگان و همچنين رعايت بهداشت محيط زيست از ضروريات میباشد.
اهمیت رعایت نکات بهداشتی در استخرها
اهمیت رعایت نکات بهداشتی در استخرها بیشتر از جوانب مختلف بخصوص بیماریهای منتقله از راه آب میباشد، بدیهی است هرگونه کوتاهی از جانب کارکنان استخرها و شناگران موجب انتشار و انتقال بیماریهایی نظیر تیفوئید و پاراتیفوئید، اسهال خونی باسیلی، وبا، آمیب دیسانتری، ژیاردیا و … میگردد.
تحقیقات و مطالعات علمی نشان میدهد که برخی از بیماریها ممکن اســت بر اثر اســتقرار یا راهبری نادرســت و کلریناسیون نامناسب و یا از طریق تماس و یا بلعیدن آب آلوده ایجاد شود که از بین آنها میتوان حصبه، اســهال، هپاتیت عفونی و بیماریهای رودهای، کونژنکتیویت، تراخم، لپتوســپیروز، بیماری قارچی و عفونتهای پوســتی، شیستوزومیازیس و ژیاردیازیس، خارش پای شــناگر، بیماریهای دستگاه فوقانی تنفسی نظیر عفونت سینوسها، گلو درد عفونی، عفونت گوش میانی، التهاب مکرر پوشــشهای مخاطی چشــمها، گوشها و گلو را نام برد.
کاربرد مازاد بر نیاز آلوم و عدم کنترل pH و مواجه شــدن با ســطوح حفاظت نشــده بدن، موجبات التهاب، تحریک، خارش و عفونت میگردد. انقباض پوست در هنگام غوطه ور شدن در آب، ورود مستقیم آب آلوده را به داخل بینی و چشم را میسر میسازد. مطالعات گســتردهتر نشان داده است که علائم بیماریهای دســتگاه تنفسی و گوارشی در بین شناگران بیشتر از غیر شناگران میباشد. میکرو ارگانیسمهایی که به عنوان شاخص احتمالی برای کیفیت آب شــنا پیشنهاد شده اســت عبارتند از کلیفرم، فیکال کلیفرم، فیکال استرپتوکوکسی و ســودوموناس آئروژینوزا، کلستریدیوم پرفرنژنس که به گونهای به مدفوع انسانی مرتبط میباشند و چون ميزان اين آلودگيها بر اثر شنا و استفاده مکرر افراد از استخر به طور مرتب رو به افزايش است مکان بسيار مناسبي براي آلوده شدن عده كثيري از مردم كه از استخر استفاده مينمايند فراهم ميگردد. بنابراین باید کیفیت آب استخرهای شنا را از لحاظ خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی کنترل، و مورد قبول واقع گردد.
جلوگیری از بروز بیماری در استخر
با اندازه گیری pH و کلر زنی صحیح و منظم آب استخر میتوان از ابتلا به بسیاری از ایــن بیماریها جلوگیری نمود. از آنجائی که برخــی از عوامل بیماریزا نظیر بعضی از انواع تک یاختهایهای خطرناک با کلرزنی آب از بین نمیروند، لذا به منظور حصول اطمینان از عاری بودن آب اســتخر از هر نوع آلودگی، بهتر است که به صورت متوالی و منظم آزمایشات میکروبیولوژیکی در مورد آب اســتخر انجام گیرد تا در صورت وجود برخی عوامل بیماریزا در آب، اقدامات مقتضی در آن مورد انجام پذیرد. به منظور ارزشیابی کیفیت باکتریولوژیکی آب استخرهای شنا باید فواصل حداکثر دو هفته نمونه برداری و آزمایش انجام گردد.
در اين خصوص معيارهاي بهداشتي براي استخرهاي شنا تدوين شده است كه از آن جمله ميتوان ميزان كدورت آب، درجه حرارت، كلر باقي مانده، PH، و نيز شاخصهاي ميكروبي نظير گروه باكتریهاي كليفرم، سودوموناس آئروژينوزا، استافيلوكوك اورئوس، شمارش باکتریهای هتروتروفيك (HPC) و غيره را نام برد. اين معيارها بر حسب درجه اهميت به قرار زير ميباشند. جدول زیر ويژگيهاي باكتريولوژيكي آب استخرهای شنا براساس استاندارد ملي ایران را نشان میدهد.
یادآوری1- میزان قلیائیت کل آب استخر های شنا نباید بیش از 150 میلیگرم در لیتر باشد.
یادآوری2- محدوده pH مناسب برای آب استخر شنا7.2 تا 8 میباشد.
یادآوری3- کدورت آب استخر شنا نباید بیش از 0.5 NTU باشد.
یادآوری4- میزان کلر آزاد باقی مانده در آب استخرهای شنا باید 1 تا 3 میلیگرم در لیتر باشد.
نحوه نمونه برداری صحیح از آب
انجام آزمایش میکروبی آب استخر اصولا با استفاده از نمونه برداری، پیش برده میشود. برای انجام این نمونه برداری باید به مواردی توجه داشت که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.
محل نمونه برداری از آب
یکی از فاکتورهای مهم در نمونه برداری از آب استخر، محل نمونه برداری است. بهترین محل برای نمونه برداری از آب استخر، وسط استخر است. اگر امکان و یا توانایی نمونه برداری از وسط استخر فراهم نباشد، میتوان حداقل یک متر از لبه استخر فاصله داشت و از آنجا نمونه را برداشت. در واقع نمونه از جایی برداشته نشود که آب به صورت راکد باقی مانده است.
ظرف نمونه برداری
ظروف نمونه برداری از فاکتورهای مهم برای نمونه برداری برای آزمایش میکروبی آب استخر هستند. برای نمونه برداری از آب استخر باید از ظروف کاملاً تمیز استفاده کرد. نمونه برای آب باید در ظروف استیل برداشته شود. ظروف استیل برای نمونههای آزمایش شیمی زیاد مطلوب نیستند، پس میتوان از بطری پلاستیکی یا شیشهای استفاده کرد.
ممنون که در این مقاله هم با زیست آزمون پارس همراه بودید.
بدون نظر