آزمایش آب و فاضلاب

باکتری‌های موجود در فاضلاب عموماً به روش‌های مختلفی طبقه‌بندی می‌شوند، اما باکتری‌های کلی‌فرم موجود در فاضلاب اغلب به‌صورت هوازی (نیاز به اکسیژن)، بی‌هوازی (نیازی به اکسیژن) و اختیاری (می‌توانند در حضور یا عدم وجود اکسیژن زنده بمانند) توصیف می‌شوند. سایر سیستم های طبقه بندی شامل اشکال آنها است که می تواند کروی، میله ای شکل، خمیده یا منحنی باشد.

با این حال، باکتری ها میکروارگانیسم های تک سلولی با اندازه های متفاوت از 0.5 تا 3 میکرون هستند. تولید مثل توسط تقسیم دوتایی انجام می شود. باکتری‌ها به pH و دما حساس هستند. آزمایش وجود کلی‌فرم‌ها روشی استاندارد برای نشان دادن حضور احتمالی بیشتر پاتوژن‌های مضر در غذا، نوشیدنی ها و آب است. 

آزمایش آب و فاضلاب

باکتری کل‌یفرم کل (Total Coliform)

کل‌یفرم‌های کل مجموعه بزرگی از انواع مختلف باکتری‌ها هستند. باکتری کلی‌فرم کل ممکن است از ارگانیسم‌های بیماری زا و غیر بیماری زا تشکیل شود. اکثر کلیفرم‌های کل بی ضرر هستند و در محیط زیست یافت می‌شوند. وجود آنها در آب به این معنی نیست که مستقیماً باعث بیماری می‌شوند، بلکه به این معنی است که آب آلوده شده است و می‌تواند تهدیدی برای سلامتی انسان باشد.  کل‌یفرم‌های مدفوعی، زیرمجموعه‌ای از کلی‌فرم‌های کل است که بیشتر مختص آلودگی‌های مدفوعی است. اشریشیا کلی (E. coli)، یک کلی‌فرم مدفوعی است که به طور خاص با مدفوع حیوانات خون گرم از جمله انسان مرتبط است. 

باکتری‌های کلی فرم مدفوعی زیرگروهی از کل باکتری‌های کلی‌فرم هستند. این باکتری‌ها در روده وجود دارند و با مدفوع افراد و حیوانات خون گرم دفع می‌شوند. وجود آنها در منابع آب آشامیدنی نشانه قطعی‌تری است مبنی بر اینکه منبع آب ممکن است توسط مدفوع آلوده شده باشد و بنابراین سلامت انسان را به خطر می‌اندازد.

1. coli زیر گروهی از گروه کلی‌فرم‌های مدفوعی است. E. coli فقط در روده انسان و حیوانات خون گرم یافت می‌شود. همه گونه‌های E. coli بیماری زا نیستند، اما برخی از آنها خطر قابل توجهی برای سلامت انسان دارند. اگر E. coli در آب آشامیدنی تشخیص داده شود، به سادگی نشان می‌دهد که آب اخیراً آلوده شده است و خطرات بیشتری را نشان می‌دهد زیرا باکتری‌های عامل بیماری وجود دارند. آب آلوده شده با E. coli خطرات بیشتری را برای افراد دچار نقص ایمنی، نوزادان، بیماران تحت پیوند و افراد مسن ایجاد می‌کند.

باکتری کلیفرم کل (Total Coliform)

شاخص‌های مدفوعی آلودگی آب

1) کل کلی‌فرم‌ها«TC»:باکتری‌های میله‌ای گرم منفی هستند که هوازی وبی هوازی اختیاری بوده، اسپور تولید نمی‌کنند و قادرند قند لاکتوز را در دمای 37درجه سانتی‌گراد ظرف حداکثر 48ساعت تخمیر کرده و گاز تولید کنند.

کلی‌فرم‌ها شامل گونه‌های مختلف: اشرشیاکلی،کلبسیلا، انتروباکتر، سیتروباکتر، سراشیا، یرسینیا، هافنیا باشد.

2) کلی‌فرم‌های مدفوعی یا کلیفرم‌های گرماپای «FC»:کلی‌فرم‌هایی هستند که قادرند قند لاکتوز را در دمای 5/44درجه سانتی‌گراد در مدت 24ساعت تخمیر کنند. از مهم‌ترین کلیفرم‌های مدفوعی می‌توان به اشرشیا کلی ،کلبسیلا پنومونیه اشاره کرد.

3) استرپتوکوک‌های مدفوعی «FS»:از مهم ترین آنها می توان فکالیس، بوویس، آویوم، اکوئینوس را نام برد.

کدام سویه‌های E.coli خطرناک‌تر هستند و می‌توانند باعث شیوع بیماری شوند؟

یک سویه خاص از E. coli که با نام E. coli O157:H7 شناخته می‌شود، باعث بیشتر شیوع‌های اسهالی مرتبط با آب آشامیدنی می‌شود. هنگامی که یک نمونه آب آشامیدنی از نظر “E. coli ” مثبت است، این بدان معنا نیست که E. coli O157:H7 یا هر یک از سویه های بیماری زای دیگر قطعا وجود دارد ولی نشان دهنده این است که آب آشامیدنی آلوده بوده و احتمال وجود گونه های بیماری زا وجود دارد.

آیا جوشاندن آب می‌تواند بیماری زایی‌های سویه‌های E. coli را از بین ببرد؟

بله، جوشاندن یا ضد عفونی کردن آب آشامیدنی آلوده با کلر، تمام اشکال E. coli از جمله O157:H7 را از بین می‌برد.

• جوشاندن: جوشاندن آب برای حدود یک دقیقه به طور موثر باکتری‌ها را از بین می‌برد. این روش اغلب برای ضد عفونی آب در مواقع اضطراری در مقیاس کوچک استفاده می‌شود. جوشاندن زمان و انرژی زیادی دارد. این یک گزینه طولانی مدت یا مداوم برای ضد عفونی آب نیست

از چندین فرآیند تصفیه دیگر نیز می‌توان برای ضد عفونی آب آشامیدنی استفاده کرد:

• ازن زنی: ازن یک اکسید کننده قوی است که باکتری‌ها را از بین می‌برد. با این حال، ازن یک گاز ناپایدار است و باید در یک تصفیه خانه با استفاده از برق تولید شود.
• ید زایی: یدسازی دیگر یک ضدعفونی دائمی محسوب نمی‌شود.

استانداردهای باکتری توتال کلیفرم چیست؟

استاندارد: استانداردهای شماره 9221 B.، 9221 C. و 9221 E از Standard Methods, 21^st Ed., 2005

«ویژگی های میکروبیولوژی آب آشامیدنی»

منبع: موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران – استاندارد شماره 1011 – ویژگیهای میکروبیولوژی آب آشامیدنی