بهداشت حرفهای در بیمارستانها
یکی از محیطهای کاری که نیاز به اعمال قوانین و مقررات بهداشت حرفهای و ایمنی دارد، محیطهای مراکز بهداشتی درمان و بیمارستانها است. از ابتدای سال 1391 که نسل اول برنامه اعتبار بخشی در بیمارستانها شروع شد و تعدادی از بیمارستانها در بخش دولتی و خصوصی موفق به اخذ امتیاز شدند، مرکز سلامت محیط و کار بر اساس ماده 93 قانون کار مبادرت به جذب کارشناس بهداشت حرفهای در محیطهای بیمارستانی کرد. تشکیل کمیتههای حفاظت فنی و بهداشت و اجرای برنامههای بهداشت حرفهای و طب کار از جمله اقدامات مناسب برای تامین سلامت شاغلین این بخش از محیطهای کاری است. پرستاران، سرپرستاران، بهیاران و کمک بهیاران، کارگران خدماتی و کارگران بخش لندری، کارگران موتورخانه و رختشویخانه و …در برنامه بهداشت حرفهای تحت پوشش قرار گرفته و علاوه بر سنجش آلایندههای محیط کار آنها، معاینات سلامت شغلی نیز برای آن ها انجام شده و حوادث و شبه حوادث بررسی و کنترل میشوند. آموزشهای لازم برای تمامی گروههای هدف برگزار میشود. نواقص بهداشتی و ایمنی از طریق چک لیستهای مربوطه نیز زیرنظر کارشناس بازرس، بررسی و طی یک دوره منظم بازرسی و پیگیری میشود.
وظایف کارشناسان بهداشت حرفهای در بیمارستانها در رابطه با سنجش و شناسایی عوامل زیان آور محیط کار
- تهیه و تدوین شناسنامه بهداشت حرفهای بیمارستان و تهیه نقشه بیمارستانها و واحدها و لیست مشاغل موجود، شناسایی فرایندهای کاری و تعیین مشاغل پرخطر، تهیه لیست پرسنل و کلیه افراد شاغل در بیمارستانها و تعیین سمت و عناوین شغلی
- تهیه و تدوین خط مشيهای واحد بهداشت حرفهای متناسب با دستورالعملهای وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشكي و نظارت بر نحوه اجرای آن در محیط کار
- تعیین برنامه زمانبندی بازدید از واحدها و ثبت گزارش و نتایج بازدید و طرح آن در کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار
- تعیین نواقص واحدها و برنامه ریزی در جهت رفع آن با مشارکت اعضا کمیته حفاظت
- برنامه ریزی و پیگیری جهت انتخاب شرکت کارآمد و خبره در زمینه نمونه برداری و پایش عوامل زیان آور و تعیین عملکرد سیستمهای تهویه
- شناسایی و ارزیابی ریسک مخاطرات بخشهای مختلف
- نوشتن استراتژی نمونه برداری با هماهنگی با مرکز بهداشت و شرکت خدمات فنی مهندسی بهداشت حرفهای جهت بررسی کامل عوامل زیان آور در محیط بیمارستان و اولویت بندی آن عوامل در نمونه برداری
- نظارت بر نحوه اندازه گیری عوامل زیان آور محیط کار بر اساس دستورالعملها و پوشش شیفت کاری در مواجهات
- ارائه نتایج نمونه برداریها و گزارش در کمیته حفاظت و برنامه ریزی جهت رفع نواقص و ارایه پیشنهادات کنترلی فنی-مهندسی و مدیریتی جهت حذف یا کاهش مواجهه پرسنل و انجام پیگیریهای لازم جهت اجرای کنترلهای مورد نیاز
- تجزیه و تحلیل نتایج ارزیابی و ارائه راهکارهای کنترلی بر اساس اولویت بندی ریسکهای شناسایی شده
- در صورت عدم امکان حذف عامل زیان آور و نیاز به استفاده از تجهیزات حفاظتی تعیین نوع و تایید وسایل حفاظتی و آموزش در رابطه با نحوه صحیح استفاده و نظارت بر نحوه استفاده بر عهده کارشناس میباشد.
- تهیه برگههای شناسایي ایمني مواد شیمیایيSDS) یا( MSDS و ارائه آموزش به شاغلین در معرض مواجه بامواد:
- محلول دکونکس
- محلول گلوتار آلدئید
- محلول اتانل
- پودر هالامید
- محلول بتادین
- محلول دتول
- محلول هیپوکلریت سدیم (مایع سفید کننده)
- گازهای بیهوشی
- برچسب گذاری مواد شیمیایي بر طبق نظام یكپارچه جهاني طبقه بندی و برچسب گذاری مواد شیمیایي (GHS)
- پیگیری جهت انجام صحیح مراقبتهای بهداشتي و انجام معاینات سلامت شغلي شامل معاینات ادواری، قبل از استخدام و بازگشت به کار طبق مقررات جاری وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشكي
- تدوین برنامه عملیاتي بهداشت حرفهای و تعیین شاخصهای عملكردی واحد بهداشت حرفهای و تجزیه و تحلیل آن
- همکاری با بازرسان بهداشت حرفهای معاونت بهداشتی و مرکز بهداشت شهرستان
- همکاری با مسئول فنی داروخانه در زمینه نحوه صحیح انبارش داروها و رعایت نکات ایمنی و تهویه مناسب در انبار دارویی
- همکاری جهت تهیه دستورالعمل ایمنی جهت جلوگیری از وقوع و تکرار حوادث ناشی از کار و کنترل آتش سوزی و نصب خاموش کنندهها و آموزش در زمینه استفاده صحیح و به موقع
- نظارت بر عوامل موثر بر سلامت عوامل اجرایي پسماندهای بیمارستان از قبیل آموزش و انجام معاینات سلامت شغلي و تهیه وسایل حفاظت فردی جهت حفظ ایمني و ارتقای سلامت شغلي گروه هدف و همچنین بیماران و مراجعین بر اساس آیین نامه مدیریت اجرایي پسماند
عوامل زیان آور محیط در بیمارستان
عوامل زیان آور فیزیکی
- صوت در محل کار
- ارتعاش
- روشنایی
- گرما
- سرما
- فشار
- پرتوها (روشهای مختلف حفاظتی در مقابل پرتوهای یونیزان شامل رعایت زمان مواجهه، فاصله از منبع و استفاده از حفاظ میباشد). اقدامات کنترلی به منظور کاهش مواجهه شغلی با پرتو در بیمارستان توصیه میشود.
عوامل زیان آور شیمیایی
یکی از عوامل زیان آور و خطر آفرین برای افراد شاغل، مواد شیمیایی هستند. این مواد بصورت جامد، مایع، گاز و بخار مورد استفاده قرار گرفته و یا در جریان کار تولید میشوند.
- گازها و بخارات
- محلول دکونکس
- محلول گلوتار آلدئید
- محلول اتانل
- پودر هالامید
- محلول بتادین
- محلول دتول
- محلول هیپوکلریت سدیم (مایع سفید کننده)
- گازهای بیهوشی
عوامل زیان آور ارگونومی
برخی حیطههای عملکرد ارگونومی عبارتند از:
- آنتروپومتری (تن سنجی)
- فیزیولوژی کار
- بررسی صدمات اسکلتی- عضلانی مرتبط با کار
- حمل دستی بار
مخاطرات اسکلتی – عضلانی رایج در بیمارستانها (ویژه پرستاران)
- درد ناشی از آسیب کمر
- حمل بارهای سنگین(از جمله بیماران)
- آسیبهای مفصل زانو
عوامل زیان آور روانی
- نوبت کاری
- توصیههای تغذیهای برای نوبت کاران
- راهکارهای مقابله با خطرات ناشی از نوبت کاری
- فرمهای مربوطه
- استرس شغلی
- خشونت در محیط کار (برخورد نامناسب ارباب رجوع)
بدون نظر