مقالات

مقالات

مقالات موجود در سایت:

ارزیابی چرخه حیات یا LCA چیست؟

ارزیابی چرخه حیات (ارزیابی چرخه عمر) یا به عبارتی Life Cycle Assessment که به اصطلاح LCA گفته می شود یکی از روش های ارزیابی زیست محیطی است که امروزه به عنوان یکی از روش های استاندارد و پرکاربرد در ارزیابی محیط زیستی فرآیندها، محصولات و خدمات مورد استفاده قرار می گیرد. در واقع ارزیابی چرخه حیات به عنوان یکی از روش های ارزیابی زیست محیطی بعد از ارزیابی فنی و ارزیابی اقتصادی تکمیل کننده ضلع سوم یک ارزیابی پایدار است که کمک می کند تا علاوه بر ابعاد فنی و اقتصادی، از نظر محیط زیستی نیز با اطمینان خاطر اقدام کنیم.

زمینه‌های کاربرد  LCA

ارزیابی چرخه حیات کاربردهای متنوعی در صنعت، کشاورزی، صنایع غذایی و… دارد که جنبه های زیست‌محیطی تولید محصول را از ابتدا و استفاده از مواد خام تا تولید و مصرف و بازیافت مورد بررسی قرار می دهد. کاربردهای دیگر در زمینه سیستم های مدیریت زیست محیطی و ابزارهای مربوط شامل موارد زیر است:

• ادغام جنبه‌های زیست‌محیطی در طراحی و توسعه محصول (طراحی برای محیط زیست
• گنجاندن جنبه‌های زیست‌محیطی در استانداردهای محصول.
• سیستم‌های مدیریتی زیست‌محیطی و ارزیابی عملکرد زیست‌محیطی.

کاربردهای گوناگون بالقوه‌ای در سازمان‌های خصوصی و دولتی نیز وجود دارد. موارد زیر از جمله این موارد هستند:

•  ارزیابی پیامدهای زیست‌محیطی (EIA).
•  ارزیابی خط مشی‌ها (مدل‌هایی برای بازیافت و غیره
•  ارزیابی پایداری، جنبه‌های اقتصادی و اجتماعی در LCA گنجانده نشده‌اند اما می‌توان از روش‌های اجرایی و رهنمودهای آن استفاده کرد.
•  تجزیه و تحلیل جنس و جریان مواد (MFA , SFA).
•  ارزیابی خطر و ریسک مواد شیمیایی.
•  تجزیه و تحلیل ریسک و مدیریت ریسک تاسیسات و کارخانه‌ها.
•  نظارت محصول، مدیریت زنجیره تامین.
•  مدیریت چرخه حیات (LCM).
•  طرح‌ریزی مختصر، تفکر چرخه حیات.
•  هزینه چرخه حیات (LCC)

مزایای ارزیابی چرخه حیات

كاربرد ارزیابی چرخه حیات به کاربران و تصميم گيران در انتخاب محصول يا فرآيندی كه كمترين تبعات زيست محيطی را به همراه داشته باشد، كمك شايانی می‌نمايد. اطلاعات گردآوری شده طي اين فرآيند را می‌توان جهت مطالعه ساير پارامترها از قبيل هزينه و داده‌های مورد نياز جهت انتخاب محصول يا فرآيند مجددا به كار گرفت. داده‌های LCA بيانگر چگونگی انتقال آثار زيست‌محيطی از يك واسطه به واسطه يا يك چرخه به چرخه ديگر هستند. LCA تمام سیستم یک محصول یا فرآیند را مورد بررسی قرار می‌دهد. به عنوان مثال، در هنگام انتخاب بین دو محصول، مشخص می‌شود که گزینه 1 به علت تولید پسماند از گزینه 2 مناسب تر است. اما پس از اجرای LCA مشخص می‌شود که اثرات محیط‌زیستی کل گزینه 1 برای هوا، آب و زمین بیشتر است. مثلاً به این علت که آلاینده‌های شیمیایی بیشتری در هنگام مرحله ساخت آن تولید می‌شود. بنابراین گزینه 2 با وجود تولید پسماند بیشتر، به دلیل تولید آلاینده‌های شیمیایی کمتر نسبت به 1 است، اثرات مخرب کمتری خواهد داشت. توانايی ردگيری آثار زيست‌محيطی يك محصول يا فرآيند، مديران و تصميم گيران را قادر مي‌سازد تا كليه آثار زيست‌محيطی مرتب را شناسايی و در قبال هر يك سياست مناسبی را اتخاذ نمايند.

با انجام ارزيابی چرخه عمر می‌توان:

• يك ارزيابی سيستماتيك از تبعات زيست‌محيطی محصول ارائه داد.
• ميزان انتشار آلاينده‌ها به محيط‌های آب، هوا و خاك در هر چرخه يا فرآيند اصلی توليد محصول را به صورت كمی برآورد نمود.
• اثرات اكولوژيكی و انسانی مواد مصرفی بر محيط‌زيست در مقياس محلی، منطقه‌ای و جهانی ارزيابی نمود.
• آثار بهداشتی و اكولوژيكی دو محصول يا فرآيند مشابه را به منظور انتخاب گزينه بهينه مقايسه نمود.